Steenwinning bij de Stöffel (Basalt Mijl)
| Steenwinning bij de Stöffel (Basalt Mijl) | |
|---|---|
| GeoStation an der GeoRoute Tertiär - Industrie -Erlebnis Stöffel-Route | |
|
| |
| bruikbare QR-Codes | |
| directe QR-Code:: | www.qltr.de/qrka0209 |
Steenwinning bij de Stöffel
Ongeveer 25 miljoen jaar geleden ontstond de Stöffelberg door een vulkaanuitbarsting. Deze berg bestaat uit basalt, een gesteente dat veel voorkomt in de regio. De vindplaats hier bij de Stöffel is het grootste aaneengesloten basaltvoorkomen in de hele Westerwald!
Basalt is een bijzonder hoogwaardige natuursteen en dankzij zijn specifieke eigenschappen geschikt voor vele toepassingen. Door zijn hoge dichtheid en weersbestandigheid is basalt bijvoorbeeld onmisbaar in de waterbouw. Vanwege zijn hardheid is het gesteente ook uitermate geschikt als spoorwegballast.
De winning van natuursteen kent een lange traditie bij de Stöffel. De bijzondere eigenschappen en de grote vraag naar natuursteen maakten de basalt van de Stöffel al in de vorige eeuw tot een gevraagde grondstof. In 1902 begon de industriële winning van het vulkanisch gesteente op de Stöffelberg.
Door de grootte van het basaltvoorkomen vestigden zich in de loop der tijd drie bedrijven die op verschillende locaties op de Stöffel actief waren. Sinds 1910 is de Basalt-Actien-Gesellschaft, gevestigd in Linz am Rhein, de pachter van het gebied. Sinds 2002 exploiteert BAG de groeve alleen.
De Basalt-Actien-Gesellschaft is een van de grootste producenten van bouwmaterialen in Duitsland en is met meer dan 130 jaar geschiedenis diep geworteld in de Duitse grondstoffenindustrie. Sinds haar oprichting in 1888 heeft de Basalt-Actien-Gesellschaft haar netwerk van vestigingen in Duitsland voortdurend uitgebreid en ook verschillende dochterondernemingen in het buitenland opgericht. In totaal exploiteert het bedrijf meer dan 350 winnings- en productievestigingen in Europa, waarvan meer dan 300 in Duitsland (stand 2021).
Tot de vestigingen behoren steengroeven, asfaltcentrales, opvulbedrijven en stortplaatsen. Naast actieve winnings- en productielocaties is de Basalt-Actien-Gesellschaft ook verantwoordelijk voor een aantal stilgelegde locaties die momenteel worden gerecultiveerd.
Na voltooiing van de herinrichting en een definitieve controle door onafhankelijke deskundigen en bevoegde autoriteiten, wordt het gerecultiveerde terrein officieel aan de gemeente teruggegeven.
Ook vandaag de dag wordt er nog basalt gewonnen bij de Stöffel. Hoewel het historische deel van de groeve met het Stöffel-Park een van de grootste musea van de Westerwald is, wordt in het noordelijke gedeelte nog steeds deze waardevolle grondstof gewonnen.
Binnen enkele jaren zal het volledige basaltvoorkomen uitgeput zijn. Daarna zal de volledige herinrichting van het terrein plaatsvinden. De Stöffel zal dan worden teruggebracht naar een natuurlijke staat met een aangelegd meer.
Natuurbescherming heeft prioriteit!
In Duitsland mag geen enkele steengroeve worden geëxploiteerd zonder een zogenaamd nabeheersplan. Hierin wordt al vóór de eerste spadesteek bepaald wat er na de ontginning met het terrein gebeurt. Mogelijke vormen van nabeheer zijn herinrichting (rekultivering) en renaturatie.
Bij renaturatie wordt de groeve na beëindiging van de werkzaamheden letterlijk aan de natuur overgelaten. Alle technische installaties en apparatuur worden verwijderd en de natuur herovert het gebied. Binnen enkele jaren ontstaat er zo een jonge, dichte begroeiing op het voormalige groeveterrain.
Daarmee gaat echter een bijzonder leefgebied verloren, want kale rotspartijen en steile rotswanden vormen in Duitsland een zeldzaam biotoop en bieden onderdak aan bedreigde dier- en plantensoorten.
Tegenwoordig wordt daarom vaak gekozen voor herinrichting in plaats van renaturatie. Hierbij worden specifieke biotopen bewust ingericht en door regelmatige, milieuvriendelijke maatregelen duurzaam behouden. Dit gaat vaak gepaard met jaren- tot decennialange verplichtingen van het bedrijf tegenover de natuur.
Naast herinrichting en renaturatie zijn er nog andere vormen van nabeheer. Voorbeelden zijn speciaal aangelegde mountainbikeroutes, gemarkeerde wandelpaden of merenlandschappen. Laatstgenoemde is momenteel ook gepland voor de groeve bij de Stöffel. In zulke gevallen kan het voormalige groeveterrain uitgroeien tot een lokaal recreatiegebied.
Verfasser: Carolin Geißler, Christoph Eul und Roger Lang
Stand: 4/2025